Η εξέλιξη της τεχνολογίας και η ευρεία χρήση της στον τοκετό, οδήγησε στην ιατρικοποίηση του τοκετού, με αποτέλεσμα την αμφισβήτηση από την πλευρά των γυναικών για την ικανότητά τους να γεννήσουν. Παρ’ όλο που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εξέδωσε από το 1996 οδηγία για μείωση των μη απαραίτητων παρεμβάσεων στον τοκετό, σε πολλές χώρες η πρόκληση ή επίσπευση του τοκετού ξεπερνά το 50%. Η χρήση φαρμάκων στον τοκετό συνήθως οδηγεί σε περαιτέρω παρεμβάσεις (π.χ. συνεχόμενος καρδιοτοκογραφικός έλεγχος, χρήση επισκληριδίου αναλγησίας, καισαρική τομή), αυξάνοντας την πιθανότητα να βιωθεί ο τοκετός αρνητικά ή και τραυματικά.
Οι γυναίκες εκ φύσεως έχουν την ικανότητα να γεννούν αλλά και βαθιά διαίσθηση για τον τοκετό και μάλιστα όταν έχουν υποστήριξη, είναι ικανές να γεννήσουν χωρίς παρεμβάσεις.
Ο τοκετός κατά τον οποίο δεν γίνεται οποιαδήποτε χρήση φαρμάκων ή παρεμβάσεων, ονομάζεται φυσικός τοκετός. Η διαφορά από τον φυσιολογικό είναι ότι ενώ και στις δύο περιπτώσεις η γυναίκα γεννά κολπικά, στον φυσιολογικό τοκετό μπορεί να γίνει χρήση φαρμάκων ή και παρεμβάσεων, όπως ενδοφλέβια έγχυση ορού, σπάσιμο νερών, χρήση ωκυτοκίνης, επισκληρίδιος αναλγησία, περινεοτομή, χρήση εμβρυουλκού.
Φυσικός τοκετός σημαίνει:
- Αυτόματη έναρξη τοκετού (ο τοκετός ξεκινά μόνος του)
- Τελειόμηνη κύηση (37η – 42η εβδ)
- Κεφαλική προβολή εμβρύου (γεννιέται με το κεφάλι)
- Εξέλιξη τοκετού χωρίς χρήση φαρμάκων (δεν γίνεται σπάσιμο νερών ή χρήση ωκυτοκίνης)
- Διαλείπουσα ακρόαση παλμών εμβρύου
- Χρήση μη φαρμακευτικών μεθόδων για ανακούφιση (π.χ. χρήση νερού, μασάζ, θέσεις και στάσεις, αναπνοές κ.ά.)
- Αυτόματη έξοδος πλακούντα (αποκολλάται μόνος του)
- Μετά την ολοκλήρωση του τοκετού, η μητέρα και το νεογνό είναι σε καλή κατάσταση (φυσιολογική απώλεια αίματος μητέρας, δέρμα με δέρμα επαφή, έναρξη θηλασμού)
Σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. η φυσική πορεία του τοκετού πρέπει να διαταράσσεται μόνο όταν υπάρχει σημαντικός λόγος.
Οφέλη Φυσικού Τοκετού
- Ελευθερία κίνησης
- Ενισχύεται το αίσθημα εμπιστοσύνης στο σώμα της γυναίκας και τις δυνάμεις της
- Το ζευγάρι έχει ενεργητικό ρόλο στον τοκετό (θέσεις – στάσεις, μασάζ)
- Ενίσχυση της σχέσης του ζευγαριού
- Αποφυγή παρενεργειών από την μη χρήση φαρμάκων
- Μικρότερη πιθανότητα για επιλόχειο κατάθλιψη
- Δέρμα με Δέρμα επαφή – Άμεση έναρξη θηλασμού
- Ενίσχυση του πρώιμου δεσμού γονέων – νεογνού
- Μεγαλύτερη ικανοποίηση από την εμπειρία του τοκετού
Για μια γυναίκα που είναι υγιής, διανύει μια φυσιολογική εγκυμοσύνη χωρίς επιπλοκές και παθολογικές καταστάσεις κι επιθυμεί έντονα να βιώσει τον τοκετό σε όλη την δυναμική του, ο φυσικός τοκετός είναι μια πολύ καλή επιλογή.
Ωστόσο, χρειάζεται κατάλληλη προετοιμασία για την επίτευξη του φυσικού τοκετού:
- Ενημέρωση για τον φυσικό τοκετό από επαγγελματίες υγείας (μαία/μαιευτήρας) που έχουν εμπειρία στον φυσικό τοκετό
- Ενημέρωση και υποστήριξη από ομάδες προετοιμασίας (σωματική και ψυχοσυναισθηματική προετοιμασία)
- Εκμάθηση τεχνικών για ανακούφιση πόνου (αναπνοή, hypnobirthing κ.ά.)
- Πλάνο τοκετού – Καταγραφή των επιθυμιών και συζήτηση με τους έμπειρους στο φυσικό τοκετό επαγγελματίες υγείας για τις επιλογές
- Να νιώθετε ασφάλεια κι εμπιστοσύνη από τους επαγγελματίες υγείας που έχετε επιλέξει.
Στην Ελλάδα ο φυσικός τοκετός μπορεί να επιτευχθεί στο σπίτι ή σε χώρους «σαν το σπίτι» σε πλαίσιο μαιευτηρίου που διαθέτει τέτοιο χώρο.
Το σωματείο Ευτοκία με μεγάλο σεβασμό στην γυναίκα και την οικογένεια από το 1997 έως σήμερα, υποστηρίζει τον Φυσικό τοκετό και είναι πάντα διαθέσιμο για να ενημερώσει και να απαντήσει σε ό,τι σας απασχολεί.
Κύρου Μαρία, MSc, Μαία, Σύμβουλος Ομάδων Εγκύων και Λεχωίδων
Πηγές
- Lei Sun, Su Wang, Xi-Qian Li (2021) «Association between mode of delivery and postpartum depression: A systematic review and network meta-analysis», Meta-Analysis Aust N Z J Psychiatry 2021 Jun;55(6):588-601. doi: 10.1177/0004867420954284.
- Heba Kamal Meky , Mohamed Mokhtar Shaaban, Magdy Refaat Ahmed, Tamer Yahia Mohammed (2020) «Prevalence of postpartum depression regarding mode of delivery: a cross-sectional study», J Matern Fetal Neonatal Med 2020 Oct;33(19):3300-3307.doi: 10.1080/14767058.2019.1571572.
- Samantha Reisz , Jessica Brennan, Deborah Jacobvitz, Carol George (2019)«Adult attachment and birth experience: importance of a secure base and safe haven during childbirth» J Reprod Infant Psychol 2019 Feb;37(1):26-43.doi: 10.1080/02646838.2018.1509303.
- Sarah Hjorth, Helene Kirkegaard, Jørn Olsen Jim G Thornton , Ellen A Nohr (2019) « Mode of birth and long-term sexual health: a follow-up study of mothers in the Danish National Birth Cohort», BMJ Open. 2019 Nov 3;9(11):e029517. doi: 10.1136/bmjopen-2019-029517.
- Mahshid Taheri , Amirhossien Takian, Ziba Taghizadeh, Nahid Jafari, Nasrin Sarafraz (2018) «Creating a positive perception of childbirth experience: systematic review and meta-analysis of prenatal and intrapartum interventions» Review. Reprod Health. 2018 May 2;15(1):73. doi: 10.1186/s12978-018-0511-x.
- Amy J Hobbs, Cynthia A Mannion, Sheila W McDonald, Meredith Brockway, Suzanne C Tough (2016) «The impact of caesarean section on breastfeeding initiation, duration and difficulties in the first four months postpartum», BMC Pregnancy Childbirth. 2016 Apr 26;16:90. doi: 10.1186/s12884-016-0876-1.
- Normal, Healthy Childbirth for Women & Families: What You Need to Know (2013), www.midwife.org
- Elizabeth R Moore , Gene C Anderson, Nils Bergman, Therese Dowswell (2012) «Early skin-to-skin contact for mothers and their healthy newborn infants» Cochrane Database Syst Rev. 2012 May 16;5(5):CD003519. doi: 10.1002/14651858.CD003519.pub3
- Judith A. Lothian (2000) «Why Natural Childbirth?», J Perinat Educ. 2000 Fall; 9(4): 44–46. doi: 10.1624/105812400X87905
- WHO (1997) – Care in Normal Birth: practical guide
